Võ Thị Xuân Hà là nữ nhà văn không còn xa lạ với nhiều bạn đọc với các tác phẩm truyện ngắn như Vĩnh biệt giấc mơ ngọt ngào, Cổ tích cho tuổi học trò, Bầy hươu nhảy múa, Đêm nhiệt đới, Gió vẫn thổi qua cánh đồng bên sông, Lúa hát, Đàn sẻ ri bay ngang rừng, Chuyện của con gái người hát rong, Cà phê yêu dấu…
Các tập truyện dài như Chiếc hộp gia bảo, Chuyện ở rừng Sồi, tiểu thuyết Tường thành, Trong nước giá lạnh. Năm 2019 mới đây, chị ra mắt tập truyện ngắn ấn tượng Chuyện của các nhân vật có thật trên đời (NXB Trẻ) Bút pháp của Võ Thị Xuân Hà là khối không gian đa chiều, nó làm cho người đọc phải dán mắt vào các dòng chữ, các ký tự, rồi phải suy ngẫm, nghĩa là phải đọc chậm. Để nhận ra những tầng ngữ nghĩa cốt truyện.
Chỉ sau vài tháng, khi đại dịch Covid-19 tạm thời được kiểm soát, nhà văn tiếp tục xuất hiện cống hiến cho cộng đồng bạn đọc tập truyện ngắn mới Hoàng Mộc Hương Trong những lời bình về truyện ngắn Võ Thị Xuân Hà, nhà Lí luận Phê bình Bùi Việt Thắng viết: “Chúng tôi tâm đắc với ý, cho rằng, “sự biến ảo” làm nên màu sắc của nhà văn này, người đã sớm biết đầu tư chiều sâu và dài lâu cho “thể loại nhỏ”. Thiết nghĩ, đánh dấu độ chín của cây bút nữ này, có thể nói là thuộc số ít “trụ hạng” được với truyện ngắn.
Chúng tôi có cảm giác nguồn lực truyện ngắn Võ Thị Xuân Hà lúc nào cũng dồi dào, hình như chỉ có viết chị mới giải phóng được năng lượng sống lúc nào cũng như đầy ứa, tràn trề.” Với đề tài về rừng núi, Võ Thị Xuân Hà khiến cho người đọc trầm mình theo bước chân nhân vật để biết được loài Hoàng mộc hương nở hoa, để biết được những câu chuyện nơi Biên ải ngàn trùng. Bên thềm gạch cũ khiến người đọc nghẹn lòng với một đám cưới âm mà người mẹ già làm cho người con trai liệt sĩ hi sinh nơi biên giới. Có những sắc thái hào hùng của chiến thắng trong Mừng chiến thắng.
Có sự xuất hiện của những linh hồn đã hi sinh bảo vệ biển đảo trong Những bức thư gửi từ biển, một truyện ngắn mà nhà văn từng bộc bạch, chị đã viết trên con tàu ra Trường Sa thực tế. Có cảnh báo sự thay đổi khôn lường trong xã hội ở Ẩn sĩ và người đàn bà giấu mặt. Có sự kì bí xa xót và đầy bi kịch trong cuộc sống chưa được khám phá hết của những tộc người miền cao, mang tính tâm linh như Đoạn trường thảo kiêu hãnh. Bạn đọc sẽ đi theo bước chân của cô gái tên Miên trong Đêm dài, với bi kịch mà cô phải gánh trong số phận khi yêu thương người lính với những vết thương chiến tranh không thể lấp đầy sau hòa bình. Những góc nhìn mới mẻ và đầy nhân văn trong cuộc sống những người Lính cứu hỏa.
Nhà văn kể, đêm No-en 2019, trong chị thôi thúc để viết truyện ngắn Thiên Hạ Thái Bình. Đến khi có đại dịch covid-19 lan rộng toàn cầu, đọc truyện này, thấy dường như có sự mách bảo chị hãy viết cho một thế giới thái bình. Đặc biệt ở tập truyện ngắn này, lần đầu tiên nhà văn công bố Câu chuyện của Nàng Thê, một câu chuyện về cõi kiếp đã từng được nhiều bạn đọc đón đọc trên trang facebook của chị. Và đã từng có Hội Những người hâm mộ Nàng Thê, trang fanpage có nhiều hội viên tham gia, tôn vinh nhân vật nàng Thê, một nhân vật kỳ linh lỳ ảo và điển hình cho hình ảnh người phụ nữ tài sắc nước Việt.
Nhà văn Nguyễn Quang Thiều đã bình về Muôn ngàn hạt châu, một truyện ngắn trong tập (tiếp theo motip Hoàng mộc hương nở hoa) như sau:
Đọc hết truyện ngắn này lần thứ hai thì tôi nhận thấy: Toàn bộ câu chuyện thật ra là hương thơm của một loài hoa. Mùi hương ấy mơ hồ, thanh tao, nồng nàn và bí ẩn. Tôi chỉ cảm thấy hương thơm ấy chứ không thể nào gọi tên nó một cách rành mạch, càng không thể nào giữ được nó. Nó giống như một điều gì đó trong cuộc sống thường nhật của con người vừa hiện hữu lại vừa vô hình. Nó làm cho ta yêu cuộc sống này hơn nhưng lại không sở hữu cho riêng mình được. Và tôi nghĩ, nếu ta có ý định sở hữu thì nó lại biến mất như chưa từng có. Đó là cách mà tôi nhận thấy một trong những thông điệp của câu chuyện. Có được cảm giác này trong đời sống phải là người thấu hiểu đời sống tầng tầng lớp lớp. Viết ra được cái cảm giác lạ lùng này quả thực là quá tài.
Ngôn ngữ đẹp, huyền ảo và mong manh vô tận. Thế mới biết quyền lực của ngôn từ đối với nhà văn hệ trọng đến nhường nào.
Mời độc giả đón đọc tập truyện ngắn Hoàng Mộc Hương với tâm thức mở trong không gian đa chiều của cây bút nữ tên tuổi Võ Thị Xuân Hà.
